> Home > Actueel > Een eersteklas landschap
'Een eersteklas landschap'
De teloorgang van natuurmonument De Beer
- 28 september 2007 -
Op 17 oktober 2007 verschijnt een boek over de geschiedenis van natuurmonument De Beer. De Beer lag ooit op de kop van Rozenburg, maar moest wijken voor de aanleg van Europoort aan het eind van de jaren vijftig en het begin van de jaren zestig. Het boek heeft als titel 'Een eersteklas landschap. De teloorgang van natuurmonument De Beer'.
De Beer: een natuurgebied dat min of meer bij toeval is ontstaan bij Hoek van Holland. Al in het begin van de 20ste eeuw heeft het de naam een uitzonderlijk en onvervangbaar stuk natuur te zijn. Midden jaren dertig krijgt De Beer officieel de status van natuurmonument mét een eigen beheersorgaan. De Tweede Wereldoorlog slaat diepe wonden in De Beer. De Duitsers leggen op De Beer omvangrijke verdedigingswerken als onderdeel van de Atlantikwall aan. Veel ernstigers is de aanleg van de Panpolder. Een gebied van 300 ha, zo'n 20% van het oppervlak van De Beer, in het zuidelijke deel van De Beer. Het unieke Rietgors, een moerasgebied met getijdenwerking, gaat daarbij verloren.
De doodsteek komt echter na de oorlog van de Rotterdamse haven. De haven van Rotterdam heeft in de oorlog veel te lijden gehad. De grote economische betekenis van de Rotterdamse haven voor de Nederlandse economie draagt er in hoge mate aan bij dat het herstel van de haven na de oorlog voortvarend wordt aangepakt. In 1950 is het herstel voltooid. De Rotterdamse haven is nu ook in één klap een zeer modern ingerichte haven. De toename van de bedrijvigheid leidt in de jaren vijftig tot een uitbreiding van de haven met het Botlekgebied met onder andere de aanleg van de 3de Petroleumhaven. Vooral de toenemende vraag naar capaciteit voor (steeds grotere) olietankers speelt hierbij een belangrijke rol. De ontwikkelingen voltrekken zich met zo'n grote snelheid dat al in 1957 het plan-Europoort op tafel komt. Een verdere uitbreiding van de havenwerken in de richting van de zee wordt door de Rotterdamse haven als onvermijdelijk gezien. Dat daarvoor twee dorpen, Nieuwesluis en Blankenburg, én een natuurgebied, De Beer, moeten wijken, blijkt uiteindelijk niet meer dan een detail.
Het begin van de aanleg van Europoort grijpt meteen al diep in voor De Beer. In 1958 wordt het noordoostelijke gedeelte van De Beer opgespoten. Dan volgt de aanleg van de 4de Petroleumhaven, die in 1960 gereed is. Het aanleggen van de overige delen van het plan Europoort volgt hierna. De aanleg van het Beerkanaal en de aansluiting op het Calandkanaal is het sluitstuk van de ondergang van De Beer. Het gehele proces is in 1965 voltooid. Met het verdwijnen van De Beer is, zoals de Rotterdamse Havendienst het op zijn website uitdrukt, 'de basis voor het grootste olie-industriecomplex ter wereld' gelegd. De expansie van de Rotterdamse haven komt pas (voorlopig) tot een eind met de daaropvolgende aanleg van de Maasvlakte. Wat uiteindelijk overblijft, is een steeds vager wordende herinnering aan een onvoorstelbaar en uniek natuurgebied: De Beer.
Op 17 oktober 2007 zal het boek over de geschiedenis van natuurmonument De Beer verschijnen. Het boek is geschreven door Ed Buijsman, heeft als titel 'Een eersteklas landschap. De teloorgang van het natuurmonument De Beer'. Het boek zal worden uitgegeven door uitgeverij Matrijs in Utrecht in samenwerking met het Natuurhistorisch Museum in Rotterdam.
Het boek telt 240 pagina's, is voorzien van 160 illustraties (waarvan 20 in kleur) en kost € 24,95 (na 1 januari 2008: 29,95). Het boek is verkrijgbaar in de boekwinkel (ISBN 978-90-5345-328-5), maar ook direct te bestellen bij uitgeverij Matrijs (www.matrijs.com)
Voor meer informatie over de inhoud zie ook www.xs4all.nl/~buijsme/de_beer/de_beer_1.html.
Klik hier voor een overzicht van actuele berichten.
