Over de leliën der zee

Al een tijdje houd ik me bezig met de inventarisatie en bestudering van de collectie van Eli Heimans, zie het blog over "De ontsluiting" dat ik voor www.veldwerkverhalen.nl schreef. Door het doornemen van archieven van de Heimans en Thijsse Stichting en andere publicaties over Heimans en zijn werk wist ik dat er ook een nogal groot stuk moest zijn met daarin een zeelelie, gekocht voor 187 Hollandse guldens. Dit had ik echter nog niet aangetroffen.

Toen ik in januari nog eens over de tentoonstelling Naturalia liep en daar een groot stuk schalie met zo'n Pentacrinus aantrof, ben ik bij Paul Bomers, ex ZMA-er gaan vragen wat er van dat stuk bekend is. Niks dus. Het heeft ooit in de houten huisjes langs de Muidergracht in Artis gehangen. Die waren in gebruik bij de afdeling Tentoonstelling van het ZMA. Later is alles verhuisd naar de Mauritskade en nog weer later naar Leiden. Het vermoeden rees dat deze uit Holzmaden afkomstige Pentacrinus wel eens het ontbrekende grote stuk van de Heimans-collectie kon zijn.

Op naar Amsterdam dus en bij de Heimans en Thijsse Stichting de originele "Rechnung fur das Heimans-Museum" opgespoord.

En ja hoor, zelfs de daarin genoemde maten van 82 x 155 cm kloppen. Nu zijn er vele Pentacrinussen in die groeves van Hauff gevonden en verkocht. Maar de hele geschiedenis van omzwervingen is zo typerend voor deze collectie dat ik dit stuk als een echte Heimans beschouw. De enige kanttekening die daarbij kan worden gemaakt is dat niet Eli Heimans hem heeft gekocht maar zijn zoon Jacob. Het was bedoeld voor het nog op te richten Volksmuseum dat vader Eli zo graag had willen realiseren en dat er ondanks deze aankoop ook nooit is gekomen.

Kees de Jong, geoloog NCB Naturalis

Foto's van NCB Naturalis

Dit artikel is op 10 april 2012 geplaats op de website van Naturalis

» Meer actuele berichten

Word donateur van de Heimans en Thijsse Stichting!

Naar boven ^