> Home > Actueel > Verslag Symposium 'Mens en natuur in een verstedelijkte omgeving'
Verslag Symposium 'Mens en natuur in een verstedelijkte omgeving'
Op 19 april organiseerde de Heimans en Thijsse Stichting in Wageningen een
geslaagd en druk bezocht symposium, onder leiding van voorzitter Frank
Berendse, over de relatie tussen mens en natuur in een verstedelijkte
samenleving. Het programma bestond uit drie inleidingen door respectievelijk
Birgit Elands (Bos en Natuurbeleid, WUR, Wageningen Universiteit en Research Centre),
Arjen Wals (Sociaal Leren en Duurzame Ontwikkeling, WUR)
en Tracy Metz (journalist). Daarna discussieerde Prinses Irene van Lippe-
Biesterfeld (NatuurCollege) met 12 studenten van de WUR over hun relatie
met de natuur. Tenslotte reikte Prinses Irene de Heimans en Thijsse Prijs uit
aan het VARA programma Vroege Vogels.
Culturele diversiteit en natuur
Een op de vijf Nederlanders is van allochtone afkomst. Maar als je kijkt naar het aantal bezoekers in de natuur, dan
zie je daar relatief veel meer autochtone inwoners van ons land. Marjolein
Kloek (Natuurbeheer en plantenecologie, WUR) en Birgit Elands (foto)
doen onderzoek naar natuurbeleving door jongeren van allochtone en autochtone herkomst.
Op grond van interviews met een beperkte groep jongeren
komt naar voren dat de belangstelling en belemmeringen om de natuur in te
gaan en het soort activiteit in de natuur sterk verschillen. Er is in ieder geval
geen duidelijk patroon in de natuurbeleving van jongeren met een Chinese of
Turkse afkomst of die van 'Nederlandse' jongeren. Jongeren hebben weinig
tijd voor natuur,
omdat ze zo druk zijn met andere dingen. Bereikbaarheid van
natuur is daarom belangrijk.
Natuur # beeldscherm # netvlies.
Zowel Arjen Wals als Tracy Metz besteedden veel aandacht aan de overheersende rol van beeldschermen in het dagelijks
leven. Zelfs midden in de natuur zitten mensen op hun smartphone te kijken en in de trein
naar buiten kijken is er amper meer bij. Wals stelde dat zo'n 70% van de tijd dat mensen
wakker zijn, in beslag genomen wordt door beeldschermen. Is natuur op het scherm, ook
bijvoorbeeld in de vorm van goed bekeken natuurfilms, meer de moeite waard dan de daadwerkelijke beleving?
Metz zag de schermpjes primair als een raam op de wereld en dus ook op de natuur.
Onder het motto dat adolescenten sterk gericht zijn op activiteiten als 'roken en zoenen',
was haar advies natuureducatie te richten op kinderen beneden die bevattelijke leeftijd.
Maar als het scherm een natuurboodschap kan brengen, ook aan de rokers en de zoeners, is
dat altijd een kans.
Maar ook Wals zag positieve aspecten aan het 'online' leven, omdat er mogelijkheden
zijn om op die manier natuureducatie aan te bieden. Er bestaan leuke apps voor smartphones zoals Leafsnap of Roadkill, waarmee je soorten planten en (overreden) dieren kunt
thuis brengen, of de app 'Natuur in Nederland', waarmee je de voornaamste landschappen
kunt verkennen.
En wat te denken van goed bekeken websites zoals 'beleef de lente', waarop je in de
nesten van vogels kunt kijken of 'volg de vos' die je een inkijk geeft in een vossenhol in de
Oostvaardersplassen. Dat was tot voor kort onzichtbaar voor de gewone Nederlander.
Wat denken jongeren zelf?
Daarbij geholpen door Matthijs Schouten (Staatsbosbeheer en Natuurbeheer en plantenecologie, WUR), discussieerde Prinses Irene met twaalf studenten over hun relatie met de natuur. In de opvatting van Prinses
Irene is de mens één met de natuur. Uit de opmerkingen van de studenten, allen met een achtergrond in vakken als ecologie
en natuurbeheer, bleek dat zij verduurzaming van de samenleving zien als een pittige uitdaging voor hun toekomst.
Heimans en Thijsse Prijs voor VARA's Vroege Vogels
Frank Berendse (voorzitter van de Heimans en Thijsse Stichting) sprak de laudatie van de Heimans en Thijsse Prijs uit.
Hij zei onder meer dat Vroege Vogels al bijna 35 jaar de natuur onder de aandacht brengt van een breed publiek. Het
programma brengt de natuur heel dicht bij de mensen op een geweldig enthousiaste en inspirerende manier. Maar # en
dat is belangrijk # zonder daarbij ook maar een millimeter af te doen aan de broodnodige Hollandse nuchterheid, kritische
houding en wetenschappelijke diepgang.
In reportages op radio en tv komen op een zeer toegankelijke manier actuele ontwikkelingen aan de orde. Vroege
Vogels maakt ook innovatief gebruik van multimedia op de website en van nieuwe communicatiekanalen zoals Twitter en
FaceBook. Radio, tv en internet vormen daarbij een onderling verbonden en samenhangend geheel.
Vroege Vogels initieert stimulerende projecten zoals het project 'Tuinreservaten' om tuinen natuurvriendelijk in te
richten. Maar waar nodig worden ook kritische en effectieve acties ingezet om misstanden aan de kaak te stellen, zoals de
start van een petitie tegen de handel in wilde dieren op Marktplaats.
Het programma heeft als geen ander bijgedragen aan de belangstelling en liefde voor de natuur onder de Nederlandse
bevolking. Het heeft daarmee een nauwelijks te overschatten bijdrage geleverd aan het maatschappelijk draagvlak voor
natuurbehoud in Nederland. Vroege Vogels treedt daarmee al vele jaren in de voetsporen van Heimans en Thijsse. Redactie,
presentatoren, en alle andere medewerkers van VARA's Vroege Vogels verdienen dan ook als geen ander om voor hun
jarenlange inzet de Heimans en Thijsse Prijs te ontvangen.
Daarna kreeg Prinses Irene de gelegenheid de Heimans en Thijsse Prijs te overhandigen aan het aanwezige team van
redacteuren en presentatoren van Vroege Vogels en stelde zij zich temidden van het team op.
Foto's bij dit verslag: Maarten Smies
» Meer actuele berichten